Afgelopen zomer ben ik begonnen met het uitwerken van de teksten die ik de afgelopen 20 jaar heb geschreven over mijn ervaringen met de Alexandertechniek. Hopelijk leidt dit tot een boeiend en inspirerend document. Ik zal geregeld korte stukjes op deze pagina en op http://facebook.com/powertohow plaatsen. Het krijgt voorlopig de naam ‘Power to How’ mee.
power to how # 1
Tijdens de zomervakantie bezochten we met ons gezin de Eling Tide Mill. Een nog werkende watermolen in het Engelse graafschap Hampshire, die gebruikt maakt van de getijdenstroom. In het kleine winkeltje bij de molen kocht ik een boek met de aansprekende titel ‘How to Read Water, clues and patterns from puddles to the sea’. Voor mij, als waterliefhebber en gefascineerd door het hoe in plaats van het wat, een voltreffer op een onverwacht moment.
Wat verwoord de schrijver Tristan Gooley met het ‘How’ in de titel? Wat bedoel ik zelf met het ‘How’ in Power to How?
Wat ik zelf met Power to How wil verwoorden is dat ik voorsta dat ik mijn aandacht, mijn nieuwsgierigheid, mijn inspanning richt op het ontdekken van ‘hoe’ ik kan openen naar leren vanuit ervaring.
In de inleiding van dit boek omschrijft Tristan Gooley het zo: “ …., the study of water signs does not lend itself perfectly to an impatient check-box approach. Water does not perform to order. If you find signs in this book that you like and go and look for it, you may well find it on your first attempt, but it is more likely that it will appear before you at a time of its choosing – providing you retain enough curiosity to keep looking for it. This means that the best approach is to view this art as a whole, and this book is structured to allow you to embark on a quest to get to know all signs, while remaining aware that each one is part of a bigger jigsaw. This will make you ready to not only seek individual signs, but meet water in all its moods and in whatever guise it appears”.
Al bijna 15 jaar geef ik zwemlessen op basis van de Alexandertechniek. De eerste paar jaar alleen individuele lessen, daarna ook cursussen en workshops aan volwassenen. Later kwam daar ook een tweejarig zwemtraject bij voor telkens een groep van 16 kinderen van 5 tot 8 jaar. In al die jaren en met kleine stapjes heeft het water zich steeds meer aan mij laten zien, door mijn eigen ervaringen in het water, en nog meer door de ervaringen met de mensen die ik heb les gegeven.
Het meest essentiële inzicht is gelijk het meest eenvoudige, en te gelijker tijd het meest makkelijk om overheen te kijken: zodra mensen in het water zijn zie je meer ontspanning, meer plezier en meer spel. Waarom heeft water deze uitwerking op de meeste mensen?
Ik denk dat dat te maken heeft met dat water je uitnodigt om in contact te komen. Water omvat je aan alle kanten. Water geeft meer ondersteuning als je je laat ondersteunen, en minder als je je er van wegtrekt. Water nodigt je uit je volledige ruimte in te nemen.
In mijn Alexandertechniek lessen gebruik ik regelmatig beeldspraak en metaforen om iets te verduidelijken, om een ingang te bieden om op een andere te kijken en te ervaren.
Door een steeds terugkerende enkel blessure werk ik regelmatig met mijn zoontje en ik wilde hem een beeld geven van ‘je ruimte innemen’. Het beeld van een meetlat schoot me te binnen. Waarschijnlijk omdat hij een paar jaar geleden op school een meetlat heeft gemaakt, waar aan hij een flinke klus heeft gehad en die nu nog een plekje in zijn kamer heeft.
Een meetlat is een meetinstrument dat meer of minder nauwkeurig kan zijn. De nauwkeurigheid wordt groter als elke centimeter ook werkelijk de ruimte van een centimeter inneemt. Stel je voor dat er een paar centimeter-streepjes te dicht op elkaar staan, dan moeten er ergens anders op de meetlat één of een paar centimeter-streepjes te ver weg van elkaar staan om toch nog 99 centimeter-streepjes op een meter te krijgen. Het is pas als elke centimeter zijn eigen ruimte inneemt, en de ruimte van de naast liggende centimeter respecteert, dat je een nauwkeurig meetinstrument krijgt. Niet meer en niet minder dan zijn eigen ruimte. Zo komen de streepjes op hun juiste plek. Zo is het ook in ons lichaam. Elk deel van ons lichaam moet zijn eigen ruimte innemen. Laten de benen een stuk van hun lengte afweten dan zal op den duur de romp een stuk van deze ruimte gaan opvullen en zal bijvoorbeeld het bekken wegzakken, wegkantelen de benen in. Nemen de bovenrug en schoudergordel niet hun ruimte in de breedte in dan zullen, als dit maar lang genoeg wordt toegestaan, de armen op den duur ergens halverwege de sleutelbenen beginnen.
Dit beeld sluit aan wat met in de Alexandertechniek ‘opposities’ wordt genoemd. Een meetlat is nauwkeurig als elke centimeter zijn volledige ruimte naar beide kanten inneemt. Elke centimeter is in expansie naar beide centimeters aan weerszijden, door elke centimeter gaat een oppositie in beide richtingen. Op deze manier wil je ook opposities door je lichaam denken. Je onderarm is in expansie, of oppositie, zowel naar je bovenarm als naar je hand. De hand die, ook in expansie is, ontmoet de onderarm precies daar in de pols waar zich ook werkelijk het gewricht bevindt. Zo is het de oppositie die de nauwkeurigheid geeft. Zo is het de ontmoeting die de definiëring, die de oriëntatie geeft. Zo is het misschien wel de ontmoeting met het water die ons meetinstrument nauwkeuriger afstelt en ons laat ervaren dat we alles wat minder serieus kunnen nemen en dat er veel meer plezier te beleven is.